
Co sprawia, że kilku ludzi staje się grupą społeczną?
Jakie są elementy definiujące grupę społeczną?
Co wyróżnia grupę społeczną spośród innych zbiorowości?
W tej notatce maturalnej zebrałem dla Ciebie wszystkie najważniejsze informacje, które przydadzą Ci się na egzaminie z WOSu.
Najważniejszym wyróżnikiem grupy społecznej jest to, że jej członków łączy tzw. więź społeczna. Ludzie tworzący jakąś grupę wchodzą ze sobą w rozmaite interakcje, które powoli budują wzajemne zaufanie. Współpraca z innymi pomaga nam lepiej zrozumieć jakie są zalety i umiejętności innych ludzi, a to przekłada się na efektywność działania całej grupy.
➔ PRZYKŁAD
Rodzina jako grupa społeczna charakteryzuje się silnymi więzami emocjonalnymi między jej członkami. Rodzice, dzieci, dziadkowie – wszyscy tworzą złożoną sieć relacji, opartych na szacunku i miłości. Poszczególni członkowie rodziny mają różne obowiązki, a dzięki wzajemnemu wsparciu są w stanie rozwiązywać problemy, z którymi pojedyncza osoba nie dałaby sobie rady.
Każda grupa społeczna posiada swoje własne normy społeczne, które nazywamy normami wewnętrznymi. Regulują one zachowania członków np. sposób zwracania się do siebie, podział obowiązków czy metody rozwiązywania określonych problemów.
Normy te mogą być formalne (spisane) lub nieformalne (bazujące na tradycji i zwyczaju). Normy wewnętrzne są kluczowe dla utrzymania spójności grupy – pomagają w budowaniu poczucia przynależności i wzmacniają więź społeczną łączącą jej członków.
➔ PRZYKŁAD
W grupie przyjaciół mogą obowiązywać normy dotyczące sposobu witania się, używania określonych zwrotów, „inside joke’ów” czy organizowania spotkań.
Grupy społeczne zawsze posiadają jakiś cel (powód istnienia). Cele te mogą być bardzo różnorodne: od wspólnego spędzania czasu po realizację określonych zadań. Czasami cel jest wprost określony (np. przedsiębiorstwo dąży do zarabiania pieniędzy), ale może to być po prostu zaspokajanie potrzeb społecznych (np. grupa przyjaciół lubi spędzać razem czas).
➔ PRZYKŁAD
Klub sportowy ma na celu promowanie aktywności fizycznej i rywalizacji sportowej. Jego członkowie spotykają się regularnie na treningach i zawodach, dążąc do poprawy swoich umiejętności i osiągania sukcesów.
Członkowie grup społecznych są świadomi swojej przynależności do grupy. Poczucie, że jest się częścią określonej grupy może być elementem tożsamości jednostki i źródłem dumy. Często opisujemy samych siebie wskazując do jakich grup należymy. Każda grupa społeczna dzieli ludzi na „swoich” i „obcych”, co pomaga w budowaniu wspólnoty i odrębności od innych grup.
➔ PRZYKŁAD
Student określonej uczelni czuje się częścią większej wspólnoty. Wykształcenie staje się częścią jego tożsamości, nawet po ukończeniu studiów.
Wiele grup społecznych charakteryzuje się ustaloną hierarchią i podziałem ról pomiędzy członków. Hierarchia określa, kto ma władzę i jakie są obowiązki poszczególnych osób. Role mogą być formalne (np. skarbnik) lub nieformalne (np. osoba odpowiedzialna za dobrą atmosferę w grupie).
➔ PRZYKŁAD
W firmie hierarchia obejmuje zarząd, menedżerów i pracowników. Każda z tych grup ma swoje określone zadania i zakres odpowiedzialności, co pomaga w sprawnym funkcjonowaniu organizacji.
Grupy społeczne to trwałe zbiorowości ludzi, które posiadają następujące cechy:
- członków łączy więź społeczna;
- istnieją wewnętrzne normy społeczne;
- działanie są zorientowane na określony cel;
- członkowie są samoświadomi przynależności do grupy.
Wiele grup społecznych ma też wewnętrzną hierarchię, a poszczególni członkowie pełnią w nich różne role.
Zrozumienie cech, jakie wyróżniają grupy społeczne pomaga nam lepiej je rozpoznawać i może przydać się do analizy tekstów na maturze z wiedzy o społeczeństwie.
Maksymilian Barcik
Jestem twórcą misjawos.pl, laureatem Olimpiady Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym (100% na maturze z WOSu) i absolwentem prawa na UW (wyróżnienie).
Od 10 lat pomagam maturzystom osiągać świetne wyniki na maturze z WOSu.

Sprawdź mój KURS MATURALNY z WOSu!
Prawie 100 lekcji wideo, w których krok po kroku tłumaczę
wszystkie zagadnienia wymagane na maturze z WOSu.
Ucz się na własnych regułach – kiedy i gdzie chcesz!


powyżej: fragmenty lekcji
Grupy społeczne
z kursu maturalnego MISJA: WOS


